Voedingsadviezen
Een goede voeding is tijdens de zwangerschap extra belangrijk. Gedurende de hele zwangerschap is de baby afhankelijk van de voeding die jij eet. De kwaliteit van de voeding moet hoog zijn, omdat van de meeste vitamines en mineralen wat extra nodig is.
Dat betekent niet dat je tijdens de zwangerschap "voor twee" moet eten. De basisvoeding die wordt geadviseerd voor volwassenen bevat ook voor zwangere vrouwen voldoende voedingsstoffen. Behalve foliumzuur en vitamine D is het tijdens de zwangerschap niet nodig extra vitamines en mineralen te slikken. Als je toch extra vitamines en mineralen wilt gebruiken, kun je het beste een multi-preparaat speciaal voor zwangeren kiezen en hiervan de aanbevolen dosis te gebruiken. Deze levert de goede hoeveelheid foliumzuur en vitamine D en is veilig.
Er wordt nogal eens gedacht dat het tijdens de zwangerschap nodig is, wat extra of zelfs dubbele hoeveelheden te eten en te drinken. Dat is helemaal niet nodig. De zwangerschap vraagt inderdaad wat extra energie, maar de meeste vrouwen bewegen minder tijdens de zwangerschap waarvoor ze ook minder energie verbruiken. Daarom is het niet nodig om veel extra te eten. Met de aanbevolen basisvoeding krijgen moeder en kind in elk geval voldoende voedingsstoffen.
Wel doen:
Foliumzuur
Het advies is dagelijks 0,4 of 0,5 milligram foliumzuur te slikken van 4 weken voor tot 2 maanden na de bevruchting. De tabletten zijn zonder recept bij de drogist en apotheek te verkrijgen.
Twee keer per week vis
De vetzuren in vis (EPA en DHA) zijn belangrijk voor de ontwikkeling van de hersenen en het gezichtsvermogen van je ongeboren baby. Je doet er daarom goed aan twee keer per week vis te eten, waarvan ten minste één keer vette vis (haring, makreel, forel, sardien, zeewolf, zeeduivel en zalm). Kies daarbij niet voor roofvissen en vacuümverpakte vis, zoals gerookte zalm.
Voldoende kalk
Tijdens de zwangerschap heb je iets meer calcium nodig, maar liters melk drinken is absoluut niet nodig! Bij gebruik van dagelijks 2 tot 3 glazen melk en 1 tot 2 plakken kaas, krijg je voldoende calcium. In plaats van gewone melk kan ook gekozen worden voor karnemelk, drinkyoghurt, chocolademelk, yoghurt of vla. Ook kan je een beker melk vervangen door een extra plak kaas. Daarbij hebben de minder vette kaassoorten de voorkeur. Als je helemaal geen melkproducten gebruikt, is advies van een diëtist gewenst.
Voldoende ijzer
Een laag ijzergehalte in het bloed komt regelmatig voor tijdens de zwangerschap. Het is echter de vraag of dit echt een tekort is. Het kan ook het gevolg zijn van de verdunning van het bloed die normaal tijdens je zwangerschap optreedt. Het is wel belangrijk dat je voldoende ijzer met de voeding opneemt (zie bloedarmoede).
Oppassen met:
Alcohol
Het drinken van alcohol kan nadelige gevolgen voor je kindje hebben en raden we dan ook ten zeerste af.
Roken
Roken is schadelijk voor jou en je baby. Kijk op www.ikstopermee.nl en www.stivoro.nl voor meer informatie over roken en zwangerschap.
Lijnen en veel afvallen
Je baby heeft bij lijnen de kans te weinig voedingsstoffen binnen te krijgen.
Lever
Lever bevat zeer veel vitamine A dat schadelijk kan zijn voor je baby. 1 boterham per dag belegd met een product dat lever bevat, zoals paté, leverworst of Hausmacher kan geen kwaad.
Rauw vlees
Het eten van rauw vlees kan kans geven op besmetting met listeria en toxoplasma (met als gevolg toxoplasmose). Besmetting met toxoplasmose kan ernstige gevolgen hebben voor je ongeboren kind. Daarom is het belangrijk voorzichtig te zijn, niet alleen met rauw vlees maar ook met rauwe groente, vleeswaren en (rauwkost)salades. Als je toch kiest voor rauwe producten, is het aan te raden producten ver voor het verstrijken van de houdbaarheidsdatum te kiezen en deze snel na aankoop te eten. Was groente goed voordat je ze verwerkt.
Kattenbak verschonen
Ontlasting van katten bevat vaak de parasiet toxoplasma. Om deze reden kan het verschonen van de kattenbak en in de tuin werken (aarde) kans geven op besmetting met toxoplasma (met als gevolg toxoplasmose).
Zachte kaassoorten
Eten van zachte kaassoorten van ongepasteuriseerde rauwe melk kan kans geven op besmetting met de listeriabacterie die schadelijk kan zijn voor jullie kind. Op Franse kaas van rauwe melk staat de aanduiding 'au lait cru' op de verpakking. De meeste buitenlandse kaassoorten in Nederland zijn gemaakt va gepasteuriseerde melk. Deze zijn dus veilig. Als er niets op het etiket staat, kan de kaas gegeten worden. Hoewel Nederlandse boerenkaas (bijvoorbeeld boeren Goudse) ook is gemaakt van rauwe melk, kan die kaas gerust worden gegeten. Het is namelijk een harde kaas die weinig vocht bevat. Hierin kan listeria niet overleven. De kans op een listeriabesmetting is gelukkig vrij klein. Daarom hoef je je niet direct ongerust te maken als je een keer een 'fout' kaasje is hebt gegeten.
Vacuümverpakte vis
Vis is erg gezond om te eten, zeker als je zwanger bent. Echter, vacuümverpakte vis, zoals gerookte zalm kan kans geven op besmetting met de listeriabacterie die schadelijk kan zijn voor jullie kind. Omdat vissoorten in een vacuümverpakking lang bewaard worden, kan de bacterie zich vermenigvuldigen tot schadelijke hoeveelheden. Daarom raden we je af deze vis te eten.
Beter is verse vis te eten of de vis thuis gaar te maken. Gerookte vis zoals paling en makreel worden door het roken gaar gemaakt waardoor eventuele bacteriën onschadelijk worden. Zoute haring wordt kort bewaard waardoor er geen gevaar is voor uitgroei van en schade door listeria. roofvissen eten zoals zwaardvis, haai, koningsmakreel en verse tonijn kunnen relatief veel kwik bevatten, waar jullie ongeboren baby gevoelig voor kan zijn.
Koffie
Meer dan vier koppen koffie drinken per dag, want teveel cafeïne is niet goed voor je baby.
Drop
Veel drop eten, want de stof glycyrrhizine in drop kan de bloeddruk verhogen.
Geneeskrachtige kruiden en kruidenpreparaten
Veel zwangere vrouwen laten geneesmiddelen links liggen, maar zien kruidenpreparaten en andere "natuurlijke" middelen wél als veilig. Dit is niet altijd terecht. Van veel kruiden is namelijk bekend dat ze schadelijk kunnen zijn voor het ongeboren kind. Zelf dokteren met natuurproducten wordt afgeraden tijdens de zwangerschap. Voor vragen of advies is het beter contact op te nemen met het de verloskundige of huisarts. Uit voorzorg is het aan te raden om niet te vaak of te veel (producten met) venkel, fenegriek, anijs, nigelle (nieszaad), moederkruid, salie, senna, rabarber, gember, meidoorn en dong quai te gebruiken. Dat geldt ook voor thee van deze kruiden. Bij het koken zijn de hoeveelheden zo klein dat normaal keukengebruik van deze kruiden wel toegestaan is. Kruiden die echt vermeden moeten worden zijn efedra, aloë, sassafras, kava kava, absint-alsem, borage (komkommerkruid), groot en klein hoefblad, smeerwortel en boerenwormkruid.
Pimba (kalebaskalk)
Kan veel lood bevatten, dus wees hier voorzichtig mee.